Dit is een toevallige boekbespreking. Mocht je willen reageren, dan geldt dat de auteur van het boek al dood is. En de auteur van deze bespreking is vooral ontvankelijk voor nieuwe inzichten.
Russell houdt zich onder meer bezig met "het kwaad dat voortspruit uit ieder dogmatisch systeem dat niet op grond van waarheid (...) ter aanvaarding wordt aangeboden." Dit geldt volgens hem "in gelijke mate voor het Christendom als voor (...) de Islam, het Boeddhisme, Hindoeïsme en alle theologische systemen" en "nieuwe dogmatische systemen, zoals die van de nazi's en de communisten" zijn "nog erger dan oude systemen" (dit boek is niet van gisteren). Volgens Russell heeft de wereld geen (nieuw) dogma, maar redelijkheid en verdraagzaamheid nodig.
Bovenstaande kan leiden tot de volgende kijk op actuele zaken: kwaad en schade moeten leiden tot een kritische beschouwing van het dogma of het systeem waaruit of uit wiens naam zij voortkomen en wellicht tot verwerping van dat dogma of systeem en niet alleen tot de verwerping van de scherpe kantjes ervan. Of, scherper: kwaad en schade zijn intrinsieke kenmerken van elk dogma of dogmatisch systeem en die dogma's en systemen dienen daarom bij voorbaat te worden verworpen. Andersom en iets genuanceerder: geen leerstelling is niet zonder meer en ook niet in alle gevallen goed en kan daarom niet zonder twijfel of kritiek worden toegepast.
Met de verwerping van de relevante dogma's en systemen zijn de actuele problemen nog niet de wereld uit. Maar met de verwerping ervan ontstaat er wel (meer) ruimte voor rede. De werkelijke problemen en hun oorzaken worden mijns inziens nu verhuld door een dogmatische en ook schijnheilige woordenstrijd. Met alle gevaren van dien, zo toont mij de geschiedenis.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten